Jak rozpoznać raka skóry?

Te małe, łuszczące się fragmenty skóry są wynikiem zbyt dużej ekspozycji na światło słoneczne. Często występują na głowie, karku lub rękach, ale znaleźć je można właściwie wszędzie. Mogą być wczesnym sygnałem raka skóry, ale ciężko określić, czy pojedyncza zmiana przekształci się w raka. Większość z nich nie jest groźna, ale lekarze zalecają wczesne leczenie, by zapobiec przekształcaniu się zmian w złośliwe komórki rakotwórcze. Osoby o jasnej cerze, włosach rudych lub blond oraz niebieskich lub zielonych oczach są najbardziej narażone na tego typu zmiany skórne.

Jest to przedrakowy stan skóry, który zazwyczaj pojawia się na dolnej wardze. Łuszcząca się skóra lub przewlekłe zaczerwienienie to jedne z jego objawów. Do mniej popularnych symptomów należy puchnięcie warg i rozmycie konturu ust. Nieleczone zapalenie czerwieni wargowej może rozwinąć się w złośliwego raka płaskonabłonkowego.

Rogi skórne są to narośle skórne w kształcie lejka. Są one zbudowane zagęszczonej keratyny, tej samej, która buduje paznokcie. Kształt i rozmiary narośli mogą znacznie się od siebie różnić, ale zazwyczaj mają one kilka milimetrów długości. U podstawy rogów skórnych rozwija się rak płaskonabłkonkowy. Narośle te występują najczęściej u osób starszych o jasnej karnacji, które w trakcie swojego życia w znaczny sposób wystawiały się na działanie promieni słonecznych.

Pieprzyk powstaje na skutek łagodnego rozrostu melanocytów, komórek, które odpowiedzialne są za zabarwienie skóry. Tylko niewielka część pieprzyków rozwija się w nowotwór skóry. „Normalne” pieprzyki są płaskie lub wypukłe, mogą też stać się wypukłe z biegiem czasu. Ich powierzchnia jest zazwyczaj gładka. Są one okrągłe lub owalne i nie większe od średnicy ołówka. Większość pieprzyków pojawia się w dzieciństwie lub wczesnym wieku dorosłym Niepokojące są pieprzyki, które pojawiają się nagle u osób dorosłych.

Znamiona atypowe nie są rakiem, ale mogą się w niego przekształcić. Są one dość duże (0,6cm lub więcej średnicy) i mają nieregularny kształt oraz rozmazane krawędzie. Mogą być płaskie lub nieco wypukłe, o zarówno gładkiej, jak i chropowatej powierzchni. Zazwyczaj są różnokolorowe (z różowym, czerwonym i brązowym odcieniem włącznie).

Większość pieprzyków i znamion wygląda podobnie. Każdy, który wybija się poza schemat, tzn. ma średnicę większą, niż średnica ołówka, jest asymetryczny, ma rozmyte krawędzie lub różnorodny kolor oraz wystaje ponad powierzchnię skóry, powinien być pokazany dermatologowi. Ten fachowo przeanalizuje wymienione wyżej parametry (zasada ABCDE) i w razie potrzeby skieruje cię na dodatkowe badania.

Zasada ABCDE bada następujące cechy znamienia:

Asymetria oznacza, że jedna połowa znamienia nie przypomina drugiej. Normalne pieprzyki są symetryczne. Badając je poprowadź w myślach linię dzielącą pieprzyk na pół. Porównaj dwie połówki. Jeśli nie wyglądają podobnie, skonsultuj się z dermatologiem.

Jeśli krawędzie znamienia są poszarpane, rozmyte lub nieregularne, koniecznie pokaż je dermatologowi. Tak wyglądające znamiona są charakterystyczne dla czerniaka.

Znamię, które nie ma jednolitego koloru, ale składa się z mieszanki odcieni brązu, czerni, niebieskiego czy czerwonego jest podejrzane. Normalne pieprzyki są zazwyczaj jednokolorowe. Znamię o wielu odcieniach i kolorach powinno być obejrzane przez specjalistę.

Znamię jest podejrzane, jeśli jego średnica jest większa, niż średnica ołówka. Za wartość graniczną uznaje się tutaj średnicę wielkości 6mm. Jeśli masz na ciele znamiona większe, koniecznie pokaż je dermatologowi.

Znamię, które zmienia swoje rozmiary (kurczy się lub rośnie), zmienia kolor, zaczyna swędzieć lub krwawić, powinno być pokazane lekarzowi. Konsultacji wymaga też każde znamię, które jest wypukłe (wyniosłe). Zmiany czerniakowe często bardzo szybko zmieniają swój rozmiar i wysokość.

Czerniak nie jest tak popularny, jak inne rodzaje raka skóry, ale z pewnością jest najbardziej niebezpieczny (może prowadzić nawet do śmierci). Możliwe objawy czerniaka to zmiany w wyglądzie znamienia lub różnice w jego zabarwieniu. Jeśli twoje znamię zmienia kształt, rozmiar lub kolor, jest wielobarwne, ma nieregularne krawędzie, jest niesymetryczne, swędzi, łuszczy się lub krwawi – koniecznie skonsultuj się z lekarzem dermatologiem.

Ten rodzaj raka może pojawić się jako czerwony guzek, który łuszczy się rosnąc, krwawi lub wytwarza na swej powierzchni zrogowaciałą skorupę. Może to być również rana, która nie chce się goić. Zazwyczaj zmiany takie pojawiają się na nosie, czole, uszach, dolnej wardze lub rękach. Ten rodzaj nowotworu jest wyleczalny, jeśli jest wcześnie wykryty. Terapia zależy od stadium choroby.

Choroba Bowena to rodzaj raka skóry, który rozprzestrzenia się na zewnątrz, na powierzchni skóry. Dla porównania złośliwy nowotwór płaskonabłonkowy może rozprzestrzeniać się do wewnątrz, atakując organy wewnętrzne. Choroba Bowena objawia się czerwonawymi plamami, które mogą być zrogowaciałe. Często myli się ją z rumieniem, egzemą, grzybicą lub łuszczycą.

Rak podstawnokomórkowy to najbardziej popularna i najłatwiejsza do wyleczenia forma raka skóry. Komórki rakowe rozprzestrzeniają się powoli, więc ten rodzaj raka dotyka zazwyczaj osób dorosłych. Rak podstawnokomórkowy może przybierać wiele form. Może to być na przykład perłowobiały lub woskowaty wyprysk, często z widocznymi naczyniami krwionośnymi. Pojawić się on może na uszach, karku lub twarzy. Inna forma nowotworu to płaska, łuszcząca się plama o jaskrawych odcieniach lub w kolorze brązowym, występująca na plecach lub na klatce piersiowej. Rzadziej jest to biała, woskowata blizna.

Do rzadziej spotykanych odmian raka skóry można zaliczyć np. mięsak Kaposiego - spotykany najczęściej u osób z osłabionym systemem odpornościowym, raka gruczołów łojowych – złośliwy nowotwór zaczynający się w gruczołach łojowych skóry, a także raka Merkla – pojawiającego się zazwyczaj na wystawionych na działanie promieni słonecznych partiach skóry, jak głowa, kark, ramiona i nogi, ale mogącego się rozprzestrzeniać na inne partie skóry.